Terug naar alle artikelen

Oplevingen van het virus herkennen door virusdeeltjes in rioolwater

Virusdeeltjes komen door ontlasting (poep) van besmette mensen in het rioolwater terecht. Bij de rioolwaterzuiveringsinstallaties worden uit afvalwater monsters genomen voor het RIVM. Onderzoekers bekijken deze monsters op coronavirusdeeltjes. De uitkomsten zijn op dit coronadashboard te zien.

Het rioolwateronderzoek is één van de manieren om de verspreiding van het virus te volgen, zoals het testen van mensen op corona. Omdat er nu minder wordt getest (bij de GGD en door zelftest) is het rioolwateronderzoek een belangrijke waarde als het virus misschien weer opleeft.

Vragen en antwoorden over rioolwateronderzoek:

Weten we door het onderzoek hoeveel mensen er besmet zijn?
Meer virusdeeltjes betekent dat het virus meer verspreid is. Dit is te herleiden naar een gebied, maar niet naar het aantal besmette mensen. Wel is heel duidelijk te zien of het virus meer of minder rondgaat en waar het virus zich vooral verspreidt.


Hoeveel mensen die besmet zijn hebben coronavirusdeeltjes in hun ontlasting?
Bij ongeveer de helft van de mensen is het virus te zien in de ontlasting. Sommige besmette mensen hebben meer virusdeeltjes in hun ontlasting dan anderen, met of zonder klachten. Er zijn geen aanwijzingen dat mensen besmet zijn geraakt door (werken met) ontlasting of rioolwater.


Kunnen we een opleving van het virus signaleren?
De uitkomsten van de rioolwatermetingen kunnen een vroege waarschuwing zijn van een aankomende opleving van het virus. Met deze waarschuwing kunnen de plaatselijke GGD en gemeente alvast meer onderzoek doen. We zien nu dat de rioolwatermetingen tijdens pandemiegolven vooruitliepen op andere kenmerken, bijvoorbeeld het aantal positieve testen en ziekenhuisopnames.


Kunnen we een daling van de besmettingen signaleren?
Als het aantal besmettingen daalt, is dit niet meteen zichtbaar in de rioolwatermetingen. Dit komt omdat mensen nog een tijdje virusdeeltjes blijven uitscheiden.

Deze afbeelding geeft een beeld van het proces van het rioolonderzoek. De stappen zijn in de volgende volgorde: monsters verzamelen, naar RIVM brengen, voorbereidingen treffen voor analyse, RNA extraheren, PCR- en ander onderzoek naar COVID-varianten opsporen, data-analyse en modellering, data toevoegen aan het Coronavirus Dashboard.